Sức mạnh kinh tế Việt Nam đã thể hiện qua các chỉ số kinh tế vĩ mô được kiểm soát và Việt Nam ngày càng khẳng định, củng cố vai trò quan trọng trong chiến lược đa dạng hoá chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia.

Năm nay sẽ là thời điểm để các nhà đầu tư nước ngoài nắm bắt cơ hội, triển khai các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) công nghệ cao tại Việt Nam. Để hiểu rõ hơn những điểm sáng trong bức tranh thu hút vốn FDI và những giải pháp nâng cao năng lực và động lực thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế trong thời gian tới, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê xung quanh nội dung này.

Từ đầu năm đến nay, dòng vốn FDI đổ vào Việt Nam khá lớn, ông đánh giá thế nào về dấu ấn này?

Hai tháng đầu năm, vốn FDI đăng ký đạt 4,29 tỷ USD, tăng 38,6%, tăng rất cao so với cùng kỳ năm trước. Số vốn FDI giải ngân cũng rất tích cực, đạt 2,8 tỷ USD, tăng 9,8% cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài thực hiện đúng cam kết của họ tại thị trường Việt Nam. Điều này phản ánh năng lực hấp thu và giải ngân vốn đầu tư của nền kinh tế nước ta.

Theo tôi, một điểm đáng chú ý về vốn FDI tại Việt Nam trong thời gian qua là số dự án mới và số vốn mới đăng ký rất cao. Đây là tín hiệu tốt, chúng ta kỳ vọng lượng vốn đăng ký mới này sẽ sớm được giải ngân, thúc đẩy tăng trưởng trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới phân mảng, các tập đoàn đa quốc gia thận trọng đưa ra quyết định đầu tư thì dòng vốn FDI vào Việt Nam vẫn tăng trưởng tích cực. Thưa ông, điều gì đã giúp Việt Nam thu hút được lượng vốn đầu tư lớn?

Trong bối cảnh thế giới bất định, khó lường, cạnh tranh chiến lược gay gắt, kinh tế thế giới phân mảng làm suy giảm và định hình lại dòng vốn đầu tư quốc tế. Việt Nam vẫn là thị trường hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, là điểm đến đáng đầu tư nhất trong thời gian tới bởi những thế mạnh của nền kinh tế nước ta.

Đó là, nền kinh tế phục hồi và phát triển ổn định, lạm phát được kiểm soát dưới mức mục tiêu. Nghiên cứu “Thế giới năm 2050” của hãng tư vấn PwC nhận định: Việt Nam sẽ đạt tốc độ tăng trưởng GDP hằng năm cao thứ hai trên toàn thế giới và GDP sẽ tăng trung bình 5,3% mỗi năm trong giai đoạn kéo dài 36 năm từ 2014-2050. Chỉ số kinh tế vĩ mô quan trọng này là minh chứng cho mức độ thành công trong công tác điều hành của Chính phủ trong việc phục hồi và duy trì sự phát triển ổn định của nền kinh tế.

Cùng với đó, Việt Nam có nền kinh tế năng động, thị trường tiêu thụ ngày càng mở rộng với nguồn cung dồi dào; giữ được ổn định kinh tế vĩ mô. Môi trường thể chế được các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá là cởi mở và thân thiện nhất. Các rào cản trong kinh doanh, đầu tư được dỡ bỏ, mở đường cho môi trường thông thoáng, minh bạch và đầy cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá cao việc Việt Nam khẳng định và hoà nhập với xu hướng phát triển xanh của thế giới bằng cam kết mạnh mẽ và khẩn trương triển khai thực hiện các quy định của COP 26. Cùng với đó, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào các dự án sử dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch, thân thiện với môi trường, với phương pháp quản lý hiện đại và đóng góp tích cực vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Đặc biệt, kinh tế Việt Nam đã hội nhập sâu, rộng vào khu vực và thế giới. Việt Nam cũng đã ký kết và thực hiện nhiều hiệp định thương mại tự do, với hơn 60 đối tác phủ rộng khắp các châu lục. Xét về mức độ tự do hóa tiếp cận thị trường, theo Tổ cức Thương mại Thế giới (WTO), Việt Nam ngang hàng với Singapore – quốc gia phát triển nhất khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh đó, Việt Nam đã nới lỏng quy định sở hữu nước ngoài tại các công ty niêm yết làm giảm bớt gánh nặng cho nhà đầu tư. Từ năm 2015, Chính phủ đã cho phép nới lỏng tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại các công ty niêm yết lên tới 100% trong một số trường hợp; cho phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư không giới hạn vào trái phiếu Chính phủ.

Thêm nữa, Việt Nam có vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi, cửa ngõ giao thương hàng hóa quốc tế bằng đường biển. Cơ sở hạ tầng và công nghệ ngày càng đồng bộ cũng là lợi thế và hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài đến với Việt Nam.

Với những lợi thế và kết quả thực tế trong thu hút vốn FDI, liệu năm 2024 sẽ là năm đột phá về thu hút FDI không, thưa ông?

Trong bối cảnh kinh tế thế giới bất định, khó lường. Lợi ích và an ninh quốc gia đang định hình toàn diện mọi chính sách kinh tế trên quy mô toàn cầu. Trong những cuộc thảo luận về sử dụng nguồn vốn, các công ty đa quốc gia tập trung trao đổi nhiều hơn đến vấn đề chuyển dịch dòng vốn về nước mình hay về gần nước mình.

Với đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; với chính sách ngoại giao linh hoạt, đúng đắn, Việt Nam là đối tác chiến lược toàn diện hoặc đối tác chiến lược với tất cả 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Ngày 7/3/2024, Australia đã trở thành Đối tác Chiến lược toàn diện thứ 7 của Việt Nam. Vị thế của Việt Nam được nâng tầm, trở thành một trung tâm chính trị - kinh tế - an ninh khu vực. Việt Nam trở thành nước thân hữu của cộng đồng kinh tế và chính trị quốc tế, là nền kinh tế kết nối trong thế giới phân mảng. Đây là lợi thế mà chỉ một số rất ít các quốc gia có được.

Việc nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ và Nhật Bản, với trọng tâm hợp tác thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ là tiền đề quan trọng cho phát triển kinh tế. Đặc biệt, đối với đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực công nghệ cao và xuất khẩu chính là cơ hội tạo sự đột phá về thu hút dòng vốn FDI trong năm 2024 và các năm sau.

Với vai trò ngày càng được củng cố của kinh tế, trong chiến lược đa dạng hoá chuỗi cung ứng của các tập đoàn đa quốc gia, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam dự kiến phục hồi tích cực hơn trong năm nay. Nền tảng chính trị xã hội ổn định là yếu tố cốt lõi, quan trọng trong triển vọng tạo sự đột phá thu hút vốn FDI năm 2024 của Việt Nam. Mới đây, hãng xếp hạng tín nhiệm toàn cầu Fitch Ratings đã nâng hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên mức BB+ với triển vọng ổn định.

Với các thành quả đạt được, những lợi thế và vị thế của nền kinh tế, năm 2024 sẽ là năm đột phá về thu hút FDI của nước ta.

Theo ông, doanh nghiệp Việt Nam cần làm gì để tham gia vào được các dự án FDI công nghệ cao cũng như tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu?

Để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu, điều kiện đầu tiên, quan trọng nhất đó là doanh nghiệp phải xây dựng được năng lực nền tảng tham gia sâu vào chuỗi giá trị các ngành công nghệ cao.

Nguồn: Báo Tin tức