Ngày 23-24/7, tại kỳ họp Đại hội đồng WTO sẽ chính thức thảo luận về việc hạn chế nhập khẩu vật liệu bán dẫn từ Nhật Bản sang Hàn Quốc.

Theo đó, bà Paik Ji-ah, đặc phái viên của Hàn Quốc tại Geneva, dự kiến sẽ yêu cầu phía Nhật Bản hoặc là biện minh đầy đủ cho việc kiềm chế xuất khẩu hoặc rút lại tuyên bố hạn chế việc nhập khẩu vật liệu bán dẫn tại kỳ họp Đại hội đồng WTO dự kiến sẽ được triệu tập vào ngày 23-24/7 này.

Theo Nikkei Asian Review, phía Nhật Bản có thể đáp trả lại thông tin này bằng cách tiếp tục duy trì yêu cầu cấm nhập khẩu với lý do hợp pháp do lo ngại về an ninh.

Chính vì vậy, một nguồn tin ngoại giao khác đã bình luận rằng, mặc dù vấn đề này được đem ra để thảo luận tại Đại hội đồng của WTO, tuy nhiên, dự kiến sẽ không mang lại nhiều tiến bộ trong việc giải quyết dứt điểm vấn đề này. Thay vào đó, cuộc thảo luận về vấn đề này chỉ mang tính “xoa dịu” cả hai bên ở góc độ quốc tế.

Về phía mình, Hàn Quốc đã từng vận động WTO để giải quyết vấn đề này và cho rằng, việc ngăn cản xuất khẩu của Hàn Quốc là vi phạm các quy tắc của cơ quan quốc tế.

Một số nhà quan sát thì cho rằng, các hạn chế này là một động thái “trả đũa” của Nhật Bản sau khi Hàn Quốc không can thiệp vào phán quyết của Tòa án Tối cao nước này yêu cầu các công ty Nhật phải bồi thường cho các nạn nhân Hàn Quốc bị cưỡng bức lao động trong Thế chiến II, vào hồi năm ngoái.

Ngày 4/7 vừa qua, phía Nhật Bản đã yêu cầu đối với các hợp đồng xuất khẩu sang Hàn Quốc bao gồm nhựa nhiệt dẻo (fluorinated polyimide), chất cản màu (resist) và hydro clorua có độ tinh khiết cao (HF)… những nguyên liệu để sản xuất chip này phải được thắt chặt do những lo ngại có thể những vật liệu này có thể sử dụng cho mục đích quân sự.

Ngay sau khi việc thắt chặt này được đưa ra đã vấp phải sự phản ứng dữ hội từ Hàn Quốc. Theo đó, phía Seoul đã quyết định đưa vấn đề này ra trong cuộc hội đồng thương mại hàng hóa của WTO tuần vừa rồi. Ngoài ra, các quan chức hai bên Hàn Quốc và Nhật Bản cũng đã có cuộc họp ngày 13/7 tại Tokyo để đàm phán, tìm hướng giải quyết, tuy nhiên, hai bên chưa thể đi đến một thỏa thuận chung.

Điều này được thể hiện ở việc, một quan chức Hàn Quốc tham dự cuộc họp đã yêu cầu chấm dứt các hạn chế, nhưng điều này đã bị phía Nhật Bản bác bỏ.

Như vậy, cuộc làm việc ngày 13/7 giữa quan chức hai bên Nhật Bản và Hàn Quốc chưa cho thấy rằng việc cấm nhập khẩu có được phía Nhật Bản nới lỏng hay không? Song, phía Nhật Bản tin rằng, Hàn Quốc đang cho phép các nguyên liệu này được nhập “lậu” vào Triều Tiên, mặc dù phía Hàn Quốc cho rằng đây là thông tin không đúng.

Thông tin từ Nikkei Asian Review cho thấy, Hàn Quốc đang đẩy nhanh tiến trình giải quyết vấn đề cấm xuất khẩu vật liệu bán dẫn qua WTO. Tuần trước, Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Kang Kyung-wha đã có cuộc đàm thoại với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo. Bà Kang Kyung-wha bày tỏ lo ngại rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Nhật Bản sẽ tác động đến các tập đoàn của Hoa Kỳ cũng như nền kinh tế toàn cầu.

Theo đó, Seoul đang xem xét một vụ kiện chống lại Tokyo tại WTO. Tuy nhiên, trước khi đi đến vụ kiện, hai nước trước tiên sẽ phải cố gắng đàm phán để đi đến một thỏa thuận chung. Nếu thỏa thuận chung không được đưa ra, hai bên sẽ chính thức tranh kiện tại WTO.

Được biết, phải mất hơn một năm, vụ kiện này mới có thể đưa ra phán quyết cuối cùng. Vì vậy, Văn phòng tổng thống của Hàn Quốc cho biết họ đã chuẩn bị cho một trận chiến kéo dài, theo một bài báo từ Hãng thông tấn Yonhap hôm 13/7.

Nguồn: Báo Diễn đàn Doanh nghiệp